چگونه آدمی هستید؟

شیوه کسب رحمت در آیات

قرآن کریم به صراحت و قطعیت دلالت دارد بر این‏که هرکس در حد ظرفیت و امکان و استعدادش در خط پر برکت بندگى و مسیر عبادت و دایره اطاعت قرار گیرد مشمول رحمت و فضل است :
إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَالَّذِینَ هَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِی سَبِیلِ اللّهِ أُولئِکَ یَرْجُونَ رَحْمَةَ اللّهِ وَاللّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ [374] .
یقیناً کسانى که ایمان آورده ، و آنان که هجرت کرده و در راه خدا به جهاد برخاستند ، به رحمت خدا امید دارند ، و خدا بسیار آمرزنده و مهربان است .
وَأَمَّا الَّذِینَ ابْیَضَّتْ وُجُوهُهُمْ فَفِی رَحْمَةِ اللّهِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ [375] .
و اما آنان که چهره‏هایشان سپید گشته همواره در رحمت خدایند ، و در آن جاودانه‏اند .
فَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا بِاللّهِ وَاعْتَصَمُوا بِهِ فَسَیُدْخِلُهُمْ فِی رَحْمَةٍ مِنْهُ وَفَضْلٍ وَیَهْدِیهِمْ إِلَیْهِ صِرَاطاً مُسْتَقِیماً [376] .
اما کسانى که به خدا ایمان آوردند و به او تمسّک جستند ، به زودى آنان را در رحمت و فضلى از سوى خود درآورد ، و به راهى راست به سوى خود راهنمایى مى‏کند .
فَلَوْلاَ فَضْلُ اللّهِ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَتُهُ لَکُنْتُمْ مِنَ الْخَاسِرِینَ [377] .
و اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود ، قطعاً از زیانکاران بودید .
قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذلِکَ فَلْیَفْرَحُوا هُوَ خَیْرٌ مِمَّا یَجْمَعُونَ [378] .
بگو : [ این موعظه ، دارو ، هدایت و رحمت ] به فضل و رحمت خداست ، پس باید مؤمنان به آن شاد شوند که آن از همه ثروتى که جمع مى‏کنند ، بهتر است .
وَلَوْلاَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَتُهُ مَا زَکَى مِنکُم مِن أَحَدٍ أَبَداً وَلکِنَّ اللَّهَ یُزَکِّی مَن یَشَاءُ وَاللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ [379] .
و اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود ، هرگز احدى از شما [ از عقاید باطل و اعمال و اخلاق ناپسند ] پاک نمى‏شد ، ولى خدا هر که را بخواهد پاک مى‏کند و خدا شنوا و داناست .
در باب رحمت و فضل حضرت حق روایات زیاد و بسیار مهمى وارد شده که در طول مباحث آینده کتاب به خصوص در باب توبه به آن‏ها اشاره خواهد شد و در اینجا از باب نمونه به یک روایت اکتفا مى‏شود :
عَنِ الصّادِقِ علیه‏السلام : إِذا کانَ یَوْمَ الْقِیامَةِ نَشَرَ اللّهُ تَبارَکَ وَتَعالى رَحْمَتَهُ حَتّى یَطْمَعَ إِبْلیسُ فی رَحْمَتِهِ[380] .
از امام صادق علیه‏السلام آمده : زمانى که قیامت شود ، از جانب حضرت حق آن چنان نشر رحمت شود که ابلیس هم در رحمت آن جناب طمع کند !!